ปฏิบัติตนดีเพื่อสังคมสู่ความสำเร็จของชีวิต

ผู้แบ่งปันความรู้และประสบการณ์  : นายธนะ  บำรุงแสง    
คนดีศรีกรมบัญชีกลาง  : ลูกจ้างประจำส่วนกลางดีเด่น พ.ศ. ๒๕๓๖
ปัจจุบันดำรงตำแหน่ง  : พนักงานพิมพ์  ระดับ ส. ๒
หน่วยงาน : สำนักงานเลขานุการกรม  กรมบัญชีกลาง

ความรู้และประสบการณ์ที่แบ่งปัน : ปฏิบัติตนดีเพื่อสังคมสู่ความสำเร็จของชีวิต

การปฏิบัติตนดีเป็นการอยากอย่างยิ่งที่จะปฏิบัติตนอยู่ในศิลธรรมอันดีงาม ได้อย่างเสมอต้นเสมอปลาย เป็นการสร้างฐานะตนเองและครอบครัวให้เกิดความมั่นคงและช่วยเหลือครอบครัวเพื่อที่จะมีชีวิตอยู่รอดได้ในสังคมส่งเสริมสนับสนุนครอบครัวในทุกวิถีทางที่ตนเองจะทำได้ เมื่อสมัยยังเยาว์วัยประมาณ ๑๒ ขวบ ต้องช่วยครอบครัว เนื่องจากทางบ้านมีฐานะยากจน บิดามีอาชีพรับเหมาก่อสร้าง เทศบาลเมืองชลบุรี และโรงพยาบาลชลบุรี โชคชะตาไม่อำนวย เดินไปในแอ่งน้ำที่ก่อสร้าง ติดเชื้อต้องผ่าตัดขาทิ้งทั้งสองข้าง ถึงตาตุ่มและหัวเข่า มีตะปูติดออกมา ๗ ตัว และพี่ชายคนโตเป็นโรคโปริโอ ข้าพเจ้าต้องช่วยแม่ขายของ มีเส้นหมี่กระเพาะปลา ก๋วยเตี๋ยว ก๋วยจั๊บ ขนมถ้วย ขนมหวาน ในขณะที่ช่วยแม่ตักน้ำก็ได้รับอุบัติเหตุกระเป๋งตักน้ำทับนิ้วนางมือขวาเกือบขาดและ ต่อมามารดาเสียชีวิตลงต้องมาขายหนังสือพิมพ์ ใบตรวจสลากกินแบ่งรัฐบาล กาแฟ โอเลี้ยง และน้ำลำไย ที่สถานีรนขนส่งจังหวัดเมื่อได้เงินมาก็จะมาให้พ่อทั้งหมด และขอพ่อไปโรงเรียนวันละ ๒ บาท ต้องไปช่วยแม่ของเพื่อนขายข้าวหมูแดง เก็บจาน ล้างจาน เพื่อแลกข้าวหนึ่งมือกลางวัน เมื่อไปโรงเรียนจะขี่จักยานเก่าๆไม่มีเบรกไปบางวันยางรถจักยานแตก ก็ต้องวิ่งไปโรงเรียนทำให้ร่างกายแข็งแรง ต้องหาเงินส่งตัวเองเรียนหนังสือ ในขณะเรียนจบอนุปริญญา ก็สอนเด็กโรงเรียนเทศบาลวัดเนินสุทธาวาส ชลบุรี สอนโดยใช้จิตรวิทยาไม่ใช้ไม้ตีเด็ก ให้เหตุผลเพื่อเด็กได้นำไปคิดและปฏิบัติแก้ไขและประทับใจเด็กที่สอนจบปริญญาตรีที่ มศว. ข้าพเจ้าเป็นครูสอนอัตราจ้างสอนวิชาสุขศึกษา พลศึกษานักเรียนฝึกปฏิบัติจนได้รับถ้วยรางวัลปีแรก สูงหนึ่งเมตรครึ่งและต่อมาข้าพเจ้าได้เรียนต่อที่ มศว.บางแสน ก็เป็นนักข่าวอยู่หลายฉบับ ตนเองไม่โกงไม่กินชอบช่วยเหลือคน งานด้านนี้ไม่รุ่ง เมื่อในปี พ.ศ. ๒๕๓๑ ได้มาทำข่าวที่ศาลากลางจังหวัดชลบุรี ได้รู้จักท่านคลังจังหวัดชลบุรี ท่านชื่อนายบุญธรรม  เล็กสุวัฒน์ ท่านให้ฉายยาผมว่า  ม้าด่วน  ต่อมาท่านคลังได้รับการแต่งตั้งเป็นเลขานุการกรมบัญชีกลาง ก็ชวนข้าพเจ้ามารับราชการที่กรมบัญชีกลาง ข้าพเจ้าคิดถึงขณะที่เรียนอยู่ครูได้สอนว่า คนจีนมาอยู่ในประเทศไทยมีเสื่อและหมอนหนึ่งใบก็สามารถรวยได้ขอให้ขยันเท่านั้น ข้าพเจ้าก็ตัดสินใจมาทำงานกรมบัญชีกลาง และในขณะนั้นทางกรมบัญชีกลางมีปัญหาด้านแบบพิมพ์ต่างๆขาดแคลนทั่วประเทศผมไปพิมพ์แบบพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์ เพื่อพิมพ์แบบพิมพ์ต่างๆส่งไปสำนักงานคลังจังหวัดทั่วประเทศ  บรรเทาความเดือดร้อนหน่วยงานต่างๆทั่วประเทศ
ข้าพเจ้าปฏิบัติหน้าที่ราชการอยู่ที่ฝ่ายช่วยอำนวยการและประสานราชการติดต่อบุคลภายในและภายนอกทั้งในกรมบัญชีกลางและต่างกรมรู้จักข้าพเจ้า เพราะข้าพเจ้าปฏิบัติตนอยู่ใน ศิลธรรมและช่วยเหลือสังคมทั้งที่ข้าพเจ้าไม่เคยรู้จักกันมาก่อน จนในปี พ.ศ. ๒๕๓๖ ข้าพเจ้าได้รับ ครุฑทองคำในวันข้าราชการพลเรือนดีเด่น ในฐานะประพฤติปฏิบัติตนอยู่ใน ศิลธรรมอันดีงามช่วยเหลือสังคมด้วยดีตลอดมา เช่นการดับเพลิงบนศูนย์อาหารกระทรวงการคลังและสำนักงานเศรษฐกิจการคลังชั้น๗ ช่วยเหลืออุบัติภัยบนท้องถนนพระราม ๙ ขาขึ้นสะพานลอยลงรามคำแหงทำให้ผู้ขับขี่ได้รับความปลอดภัยจากรถยนต์ที่ตนขับ(ติดแก๊ส) เก็บทองและอื่นๆคืนเจ้าของฯลฯ และข้าพเจ้าได้รับเลือกตั้งเป็นกรรมการสหกรณ์ออมทรัพย์กรมบัญชีกลาง ๕ สมัยปีที่ ๑๐ บริหารเงินประมาณ ๑,๒๐๐ ล้านบาท เป็นตัวแทนกระทรวงการคลังเป็นกรรมการกองทุนสำรองเลี้ยงชีพสำหรับลูกจ้างประจำของส่วนราชการ ซึ่งจดทะเบียนแล้ว (กสจ.) ๓ สมัย ปีที่ ๖ บริหารเงิน ๑๔,๐๐๐ ล้านบาท เป็นเหรัญญิกสมาคมลูกจ้างส่วนราชการแห่งประเทศไทย มีสมาชิกเกือบ ๒แสนคน  เป็นผู้ตรวจสอบกิจการสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ปีพ.ศ.๒๕๕๑-๒๕๕๒ มีสมาชิกที่ส่งเงินบำรุงเกือบ ๖.๐๐๐กว่าสหกรณ์ กรรมการสวัสดิการสำนักงานเลขานุการกรม กรรมการชมต่างๆของกรมบัญชีกลาง และปัจจุบันนี้ข้าพเจ้ามีภาระที่ต้องดูแลพี่ชาย ๒ คน ข้าพเจ้าภูมิใจในความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และมีการศึกษาที่ดีมีโอกาสที่ช่วยเหลือสังคมทั้งในส่วนกลางและต่างจังหวัด ตามความฝันสมัยเด็กของข้าพเจ้าที่อยากช่วยเหลือผู้อื่นเพื่อให้พวกเขาเป็นสุข

จริยธรรมว่าด้วยการรู้จักตนเอง

ผู้แบ่งปันความรู้และประสบการณ์  :  นางสาวพรรณนภา เผ่าจินดา
คนดีศรีกรมบัญชีกลาง  :  ข้าราชการส่วนกลางดีเด่น ปี พ.ศ. 2535
ปัจจุบันดำรงตำแหน่ง  :  นักวิชาการคลังชำนาญการ
หน่วยงาน :  สำนักกำกับและพัฒนาระบบเงินนอกงบประมาณ
ความรู้และประสบการณ์ที่แบ่งปัน : จริยธรรมว่าด้วยการรู้จักตนเอง

การดำเนินชีวิตของมนุษย์โดยทั่วไปจะมีความราบรื่นดีไม่มีความพลาดพลั้ง จะต้องมี “จริยธรรม” เป็นหลักในการปฏิบัติตน ซึ่งจำเป็นต้องมีทุกคน หากคนใดไม่มีหลักการแล้วชีวิตก็จะจับทิศทางเดินไม่ถูก ไม่รู้ว่าจะเดินไปทางไหน เคว้งคว้างบังคับไม่ได้ เปรียบเหมือนกับเรือที่ขาดหางเสือ บังคับแล่นไปตามทิศทางที่กำหนดไม่ได้ ดังนั้น ข้าราชการที่ดี ต้องมี จริยธรรมว่าด้วยการรู้จักตนเอง เป็นหลักในการปฏิบัติตน เพื่อให้ชีวิตเดินถูกทาง ไม่เคว้งคว้าง
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ได้ให้ความหมายของคำว่า “จริยธรรม” ว่า  ธรรมที่เป็นข้อประพฤติปฏิบัติ ศีลธรรม กฎศีลธรรม จริยวัตร จริยาวัตร หน้าที่ที่พึงประพฤติปฏิบัติ ความประพฤติ ท่วงที วาจา และกิริยามารยาท
นอกจากความหมายของคำว่าจริยธรรมตามพจนานุกรมฯ แล้ว ยังมีคำอื่นที่มีความหมายใกล้เคียงกัน และอยู่ในขอบข่ายของจริยธรรมด้วย ได้แก่ คำว่า จรรยา จรรยาบรรณ คุณธรรม มโนธรรม และ มารยาท ดังนั้น เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนยิ่งขึ้น จึงควรทำความเข้าใจกับคำเหล่านี้ด้วย
1. จรรยา หมายถึง ความประพฤติ กิริยาที่ควรประพฤติในหมู่คณะ  เช่น จรรยาครู จรรยาแพทย์ ฯลฯ
2. จรรยาบรรณ หมายถึง ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบอาชีพการงานแต่ละอย่างกำหนดขึ้น เพื่อรักษาและส่งเสริมเกียรติคุณ ชื่อเสียงและฐานะของสมาชิก
3. คุณธรรม หมายถึง สภาพคุณงามความดีทางความประพฤติและจิตใจ เช่น ความเป็นผู้ไม่กล่าวเท็จโดยหวังประโยชน์ส่วนตน
4. มโนธรรม หมายถึง ความรู้สึกผิดชอบชั่วดี ความรู้สึกว่าอะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำ เชื่อกันว่า มนุษย์ทุกคนมีมโนธรรม เนื่องจากบางขณะเกิดความรู้สึกขัดแย้งในใจระหว่างความรู้สึกว่าต้องการทำสิ่งหนึ่งและรู้ว่าควรทำอีกสิ่งหนึ่ง
5. มารยาท หมายถึง กิริยาวาจาที่สังคมกำหนดไว้เป็นที่ยอมรับในกลุ่มแต่ละท้องถิ่นแตกต่างกันไป
จากความหมายดังกล่าวข้างต้นสามารถสรุปได้ว่า จริยธรรม หมายถึง ความประพฤติปฏิบัติของการอยู่ร่วมกันของคนในสังคมโดยยึดหลักศีลธรรม ความถูกต้อง อันจะเป็นประโยชน์ต่อตนเองและสังคม
ดังนั้น การเป็นข้าราชการที่ดี ต้องมีจริยธรรมเป็นหลักในการปฏิบัติตน เพื่อให้ชีวิตเดินถูกทาง ไม่เคว้งคว้าง เป็นเรือที่มีหางเสือ บังคับให้แล่นไปตามทิศทางที่กำหนดได้ กล่าวคือ ข้าราชการที่ดีต้องเป็นผู้ที่มี “จริยธรรมว่าด้วยการรู้จักตนเอง” เป็นหลักในการปฏิบัติตน
 “การรู้จักตนเอง” หมายถึง การรู้จักฐานะ ตำแหน่ง หน้าที่ เพศ  ภูมิของตนเอง ว่าเป็นใคร มีฐานะอย่างไร  มีหน้าที่อย่างไร แล้วประพฤติปฏิบัติตนให้เหมาะสมกับตนเอง เช่น เป็นข้าราชการจะต้องรู้จักหน้าที่ของข้าราชการว่ามีอะไรบ้าง จะต้องปฏิบัติตนอย่างไร คุณธรรมใดบ้างที่ควรปฏิบัติเพิ่มเติม ซึ่งคุณธรรมสำหรับปฏิบัตินั้นมีหลายประการ คือ
1. หิริโอตตัปปะ มีความเกลียดชั่วกลัวทุจริต  มองเห็นความชั่วทั้งหลายเหมือนของสกปรก ไม่อยากจะเข้าใกล้กลัวเปื้อนตัวเอง หรือเปื้อนเสื้อผ้าอาภรณ์ที่สวมใส่ พิจารณาความชั่วเหมือนกับถ่านเพลิงที่ลุกโชนไม่อยากจะแตะต้องเพราะกลัวจะไหม้มือฉะนั้น
2. รู้จักแนวความคิดหรือประพฤติตนในทางที่ถูก หมายถึง มีแนวคิดและปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม คิดและทำในสิ่งที่ดีมีประโยชน์และถูกต้องแก่เวลา สถานที่ เช่น เมื่อเป็นข้าราชการสิ่งที่จะต้องคิดและปฏิบัติก็คือ ต้องมีความจริงใจชื่อตรง ดังคำพังเพยที่ว่า “ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน” ความจริงใจซื่อตรงนี้ก็คือ ความจริงใจ   ต่อตนเอง ต่อผู้อื่น ต่อหน้าที่ที่เรามี ต่อการงานที่เราทำ ต่อประเทศชาติ ตลอดจนความซื่อสัตย์สุจริตด้วย
3. มีความขยันหมั่นเพียร หมายถึง การกระทำกิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งด้วยความขยันขันแข็ง และกระทำอย่างต่อเนื่องโดยสม่ำเสมอไม่ทอดธุระในสิ่งที่ทำ หรือปล่อยให้งานคั่งค้าง ซึ่งเป็นการพอกพูนทำให้เกิดความล่าช้าเสียหาย ผู้มีความขยันหมั่นเพียรย่อมทำการงานได้สำเร็จตามเวลาที่กำหนดไว้ ส่วนผู้มี่เกียจคร้านย่อมทำงานไม่สำเร็จ และยังปราศจากการยอมรับของผู้อื่นอีกด้วย
4. รู้จักประหยัด หมายถึง การใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้น้อยที่สุด โดยได้ผลประโยชน์จากการใช้นั้นมากที่สุด เช่น
- ประหยัดเงิน คือ การใช้เงินเมื่อถึงคราวใช้โดยรู้คุณค่าของเงิน ไม่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือยสุรุ่ยสุร่าย หรือใช้อย่างไม่ถูกทาง แต่มิได้หมายถึงการเก็บไว้โดยไม่จ่ายเลย จะต้องรู้จักเก็บให้เหมาะสม ดังคำกลอนว่า
“มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท อย่าได้ขาดสิ่งของต้องประสงค์
มีน้อยใช้น้อยค่อยบรรจง อย่าจ่ายลงให้มากจะยากนาน
ไม่ควรซื้อก็อย่าไปพิไรซื้อ ให้เป็นมื้อเป็นคราวทั้งคาวหวาน
ยามพ่อแม่แก่เฒ่าชรากาล จงเลี้ยงท่านอย่าให้อดรันทดใจ”
- ประหยัดเวลา คือ รู้จักใช้เวลาที่มีอยู่ให้เป็นประโยชน์ คุ้มค่ะกับเวลาที่ผ่านไป
- ประหยัดวาจา คือ รู้จักพูดในเวลาและสถานที่ที่ควรพูด โดยคำนึงถึงสภาพแวดล้อมและบุคคลที่พูดด้วย 
5. ละเว้นอบายมุขทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นการกิน การดื่มน้ำเมา การเที่ยวกลางคืน การดูการละเล่น การเล่นการพนัน การคบเพื่อนชั่ว หรือการเกียจคร้านไม่ทำการงาน เหล่านี้จงพยายามหลีกเลี่ยงให้ห่างไกลเหมือนกับหลีกเลี่ยงอสรพิษฉะนั้น เพราะอบายมุขเป็นหนทางแห่งความเสื่อม ความพินาศ เป็นเหตุแห่งความหายนะ ไม่เคยให้ใครได้รับความเจริญรุ่งเรืองในชีวิตแม้แต่คนเดียว
6. เป็นคนว่าง่าย คือ ไม่ดื้อรั้น ถือทิฐิมานะเมื่อฟังคำตักเตือนจากผู้อื่นที่เขาเตือนด้วยความหวังดีแล้วแทนที่จะถือโทษโกรธเคือง กลับมีความรู้สึกยินดีรับคำตักเตือนนั้นด้วยความยินดี เหมือนกับพบผู้ชี้ขุมทรัพย์ให้
ผู้มีจริยธรรมเป็นหลักปฏิบัติในชีวิตประจำวัน จะเป็นผู้ที่มีเสน่ห์เมตตามหานิยมแก่ผู้พบเห็นทั่วไป โดยไม่ต้องมีการเสกเป่าแต่อย่างใด เพียงแต่ขอให้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง และปลูกฝังให้มีขึ้นในตนเอง ทุกอย่างก็จะเป็นไปได้อย่างที่ตั้งใจ  

เก่งตน เก่งคน เก่งงาน

ผู้แบ่งปันความรู้และประสบการณ์  : นางธัญยธรณ์ ตั้งเขื่อนขันธ์
คนดีศรีกรมบัญชีกลาง  :  ข้าราชการส่วนกลางดีเด่น ปี พ.ศ. ๒๕๓๔
ปัจจุบันดำรงตำแหน่ง  :  พนักงานพิมพ์
หน่วยงาน : ส่วนบริหารการจ่ายเงิน ๒
ความรู้และประสบการณ์ที่แบ่งปัน : เก่งตน เก่งคน เก่งงาน

การเกิดมาเป็นคนก็นับว่าประเสริฐแล้ว แต่เราจะทำอย่างไร ให้การเป็นคนที่ดีได้ประกอบด้วยอะไรบ้างจึงจะเป็นคนที่ดีได้    บางคนคิดว่าการเป็นคนเก่งถึงจะดี  เก่งงานถึงจะดี  หรือมีความสามารถมากถึงจะดี   มีคนรักคนชอบ เป็นคนสวยคนหล่อ  หรือมีฐานะร่ำรวย ถึงจะดี  คิดๆ แล้วที่กล่าวมาก็เป็นสิ่งที่ดีทั้งนั้น การที่เป็นคนเก่ง จะต้องมีความรู้   ความสามารถ มีประสบการณ์ มีทัศนคติที่ดี มองโลกในแง่ดี ที่เรียกว่าคิดบวก และมีความเชื่อมั่น และต้องเป็นบุคคลที่มีคูณธรรมประกอบด้วย ศีล 5 นั้น ถ้าทุก ๆ คน ปฏิบัติได้โลกนี้ก็มีความสุขแล้ว
       
เก่งตน เป็นเก่งที่คนทุก ๆ คน ควรจะมี คือเราต้องศึกษาหาความรู้ อยู่ตลอดเวลา  และรู้จักการแบ่งปันความรู้ให้แก่ผู้อื่นให้รู้ด้วย และรู้จักรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น มีความหวังดีต่อผู้อื่น สามารถติดต่อประสานงาน สร้างความสัมพันธ์และความเข้าใจอันดีกับทุก ๆ คน มีอัธยาศัยอันดีงาม ปฏิบัติต่อผู้อื่นด้วยใจเป็นธรรม และสร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นในหมู่คณะ

      เก่งคน เป็นการที่เราสามารถร่วมอยู่ในหมู่คณะหรือคนที่เราใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นที่ทำงานสามารถปรับตัวให้เข้ากับเพื่อนร่วมงานได้ ช่วยเหลือ แนะนำด้วยความจริงใจ ที่บ้าน หมายถึงครอบครัวของตน คือเราต้องทำตนให้เป็นที่ยอมรับนับถือ มีความรับผิดชอบต่อครอบครัว รู้จักสร้างฐานะให้มั่นคงให้ครอบครัวเป็นปึกแผ่น และมีความสุข

       เก่งงาน ก็ต้องมีความขยันหมันเพียรในการงาน รับผิดชอบงานในหน้าที่ ทำงานที่ได้รับมอบหมายให้สำเร็จลุล่วงตามเป้าหมาย อุทิศเวลาให้แก่ราชการโดยแท้จริง โดยช่วยทำงานนอกเวลาในขณะที่มีงานมาก และไม่เสร็จในเวลา มีความสนใจและรักงานในหน้าที่ที่ปฏิบัติอยู่ หรือได้รับมอบหมาย มีความคิดริเริ่ม มีการวางแผนงาน และรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นด้วย เพื่อให้งานเกิดประโยชน์แก่ทางราชการ โดยถือหลักว่าตนเองเป็นส่วนหนึ่งของชาติ สิ่งใด
ที่สามารถจะทำให้ชาติบ้านเมืองเจริญก้าวหน้าได้ ก็จะกระทำและจะกระทำให้ดีที่สุด
 
การเป็นคน เก่งตน เก่งคน เก่งงาน ทุกคนสามารถเป็นได้ขอให้คน ๆ นั้น คิดดี และต้องทำดีด้วย

เก่งตน เก่งคน เก่งงาน

ผู้แบ่งปันความรู้และประสบการณ์  : นางสาววาลินี เจริญทรัพย์
คนดีศรีกรมบัญชีกลาง  : ข้าราชการส่วนกลางดีเด่น ปี พ.ศ. ๒๕๓๑
ปัจจุบันดำรงตำแหน่ง  : นักวิชาการคลังชำนาญการ
หน่วยงาน : สำนักบริการการรับจ่ายเงินภาครัฐ  
ความรู้และประสบการณ์ที่แบ่งปัน : เก่งตน เก่งคน เก่งงาน 

การเป็นคนเก่งใช่ว่าทุกคนจะเก่งมาแต่เกิด แต่ทุกคนสามารถเก่งได้ การเป็นคนเก่ง ต้องประกอบด้วย เก่งตน เก่งคน และเก่งงาน  หมายถึง การเป็นคนที่มีความรู้ ความสามารถ ทักษะ ประสบการณ์ ทัศนคติ และบุคลิกภาพที่ดี การจะประสบความสำเร็จได้ให้เริ่มที่ตัวเราต้องคิดดี มองโลกในแง่ดี เชื่อมั่นในตัวเอง มีความตั้งใจ มีความพยายาม ทำทุกสิ่งทุกอย่างด้วยรอยยิ้ม ให้มีความสุข สนุก และกระตือรือร้นอยู่เสมอ ให้พร้อมทั้งร่ายกาย จิตใจ ปฏิบัติตนอยู่ในศีล ในธรรม และวางตัวให้เหมาะสม พร้อมที่จะเผชิญกับความจริงกับผลลัพธ์ทุกสถานการณ์ 
เก่งตน เป็นเก่งอันดับแรก ที่ตัวเราต้องศึกษาหาความรู้อยู่ตลอดเวลาเพื่อให้ทันโลก ทันคน โดยเริ่มจากพัฒนาตนเอง พัฒนาบุคลิกภาพ ดูแลสุขภาพ การแต่งกาย การวางตัว ให้ถูกต้องเหมาะสมกับกาลเทศะ มีมารยาท มีปิยะวาจา พูดแต่สิ่งที่ดี มีประโยชน์ คิดก่อนพูดเพื่อเป็นที่รักใคร่ชอบพอแก่ทุกฝ่ายที่ได้ยินได้ฟัง มีความมั่นใจ และความจริงใจ ซื่อสัตย์สุจริต มีเหตุผล และมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
เก่งคน คือ การที่เราสามารถชนะใจผู้อื่นได้ ด้วยการทำตัวให้รู้จักตนเองและเข้าใจผู้อื่น เอาใจเขามาใส่ใจเรา ให้ความรักความจริงใจ มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีทั้งกับคนในครอบครัว และในที่ทำงาน สามารถปรับตัวเข้ากับผู้อื่นได้ ปฏิบัติตนให้เหมาะสมอยู่ในระเบียบ วินัย จริยธรรม ให้เป็นที่รักใคร่ชอบพอแก่ทุกฝ่าย 
เก่งงาน  การเก่งงานความเก่งของแต่ละคนไม่เหมือนกันเราอาจไม่ได้เก่งทุกเรื่อง แต่เราต้องทำงานในหน้าที่ด้วยความรับผิดชอบ ด้วยความภูมิใจในหน้าที่การงาน  โดยให้ใจ ให้ความรักกับงาน มีความสุขเวลาทำงาน ขยันหมั่นเพียร ซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ รู้จักวางแผนการทำงาน มีความคิดริเริ่มและรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น
การเป็นคน เก่งตน เก่งคน เก่งงาน ทุกคนสามารถเป็นได้เริ่มที่ตัวเราเอง เพียงเรามีความศรัทธาในตัวเอง มั่นใจ  มีความเพียร อ่อนน้อมถ่อมตน เราจะประสบความสำเร็จได้ทุกสิ่ง